Tin sự kiện

Giải thưởng Tạ Quang Bửu là sự kiện gắn liền với Kỷ niệm Ngày KH&CN 18/5 – Ngày hội của những người làm công tác nghiên cứu khoa học, quản lý khoa học, của các doanh nghiệp có tinh thần đổi mới sáng tạo; là điểm hẹn thường niên để cộng đồng KH&CN cả nước tổ chức các sự kiện có ý nghĩa thiết thực vừa để ghi nhận những nỗ lực, thành công của ngành KH&CN đóng góp cho kho tàng tri thức cũng như phục vụ phát triển kinh tế-xã hội, vừa để thảo luận, định hướng hoạt động nhằm hướng đích các mục tiêu của ngành KH&CN nói riêng, của đất nước nói chung trong ngắn hạn và dài hạn. Toàn cảnh Lễ trao giải. Tại Lễ trao Giải thưởng Tạ Quang Bửu năm 2018 sáng ngày 18/5, Bộ trưởng Bộ KH&CN Chu Ngọc Anh cho biết đây là một trong số các sự kiện quan trọng, thiết thực chào mừng ngày Khoa học và Công nghệ Việt Nam (18/5) và ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh (19/5). Tham dự buổi Lễ có đồng chí Vũ Đức Đam, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Phó Thủ tướng Chính phủ; các đồng chí Lãnh đạo các cơ quan của Quốc hội, Chính phủ, bộ, ngành và địa phương. Về phía Bộ Khoa học và Công nghệ, có sự tham dự của đồng chí Chu Ngọc Anh, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ; các đồng chí Lãnh đạo và nguyên lãnh đạo Bộ Khoa học và Công nghệ. Buổi Lễ còn có sự tham dự của Đại diện gia đình cố Giáo sư Tạ Quang Bửu; các nhà khoa học, đại biểu đại diện cho các tổ chức khoa học và công nghệ, các thành viên Hội đồng Giải thưởng và các nhà khoa học đã được trao tặng Giải thưởng Tạ Quang Bửu, sinh viên các trường đại học; các cơ quan thông tấn, báo chí. Đặc biệt, tham dự Lễ trao Giải thưởng còn có GS. TS. Pierre Darriulat, người đã đồng hành cùng Giải thưởng Tạ Quang Bửu suốt 5 năm qua. Bộ trưởng Chu Ngọc Anh phát biểu tại lễ trao giải Theo Bộ trưởng Chu Ngọc Anh, phát triển khoa học công nghệ cùng với giáo dục đào tạo đã được khẳng định trong các văn bản của Đảng và Nhà nước là quốc sách hàng đầu, là động lực then chốt để phát triển đất nước nhanh và bền vững. Thực hiện chính sách của Đảng và pháp luật của Nhà nước, trong thời gian qua, Bộ Khoa học và Công nghệ đã tích cực cùng với các bộ, ngành, cơ quan ở trung ương và địa phương triển khai nhiều nhiệm vụ trọng tâm để tạo môi trường thuận lợi cho hoạt động nghiên cứu và phát triển. Cùng với đó, việc tổ chức trao tặng các giải thưởng về khoa học và công nghệ cũng đã góp phần động viên các nhà khoa học tiếp tục hăng say nghiên cứu và cống hiến cho cộng đồng, cho đất nước. Thời gian qua, ngành KH&CN đã có những chuyển biến tích cực, trong đó chú trọng đến đồng hành, gắn kết và phục vụ trực tiếp cho việc nâng cao chất lượng tăng trưởng, năng lực cạnh tranh của nền kinh tế; tạo môi trường thuận lợi cho doanh nghiệp trong quá trình chuyển giao, đổi mới công nghệ; hỗ trợ hoạt động khởi nghiệp và đầu tư cho khởi nghiệp đổi mới sáng tạo; chuyển mạnh công tác quản lý chất lượng hàng hóa nhập khẩu sang chế độ hậu kiểm; tham gia trực tiếp vào các chuỗi sản xuất-kinh doanh ; … để phục vụ hiệu quả cho việc phát triển kinh tế-xã hội của đất nước. Song hành với những vấn đề nêu trên, khoa học cơ bản vẫn nhận được sự quan tâm, đầu tư thích đáng từ Chính phủ. Việc thúc đẩy thực hiện các Chương trình trọng điểm quốc gia phát triển Toán học đến 2020; Chương trình phát triển vật lý đến năm 2020, Chương trình phát triển khoa học cơ bản trong lĩnh vực Hóa học, Khoa học sự sống, Khoa học trái đất và Khoa học biển giai đoạn 2017-2025 cũng như là đưa vào vận hành 02 Trung tâm quốc tế về Toán học và Vật lý được UNESCO công nhận là mục tiêu quan trọng của ngành KH&CN. Đây sẽ là môi trường nền tảng, cùng với các chương trình KH&CN của các Bộ, ngành, các viện nghiên cứu, trường đại học thúc đẩy đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao và hướng tới gặt hái được những kết quả, công trình nghiên cứu ở tầm quốc tế như những công trình đạt Giải thưởng Tạ Quang Bửu đã trao. “Giải thưởng Tạ Quang Bửu là giải thưởng thường niên của Bộ Khoa KH&CN nhằm tôn vinh những nhà khoa học có thành tựu nổi bật trong nghiên cứu cơ bản thuộc lĩnh vực khoa học tự nhiên và kỹ thuật. Qua 5 năm tổ chức xét tặng, Giải thưởng đã nhận được sự đánh giá, ghi nhận tích cực của cộng đồng các nhà khoa học như một Giải thưởng uy tín, nghiêm túc, chất lượng. Giải thưởng đã góp phần động viên, khích lệ các nhà khoa học, các tổ chức KH&CN hướng tới những nghiên cứu chất lượng cao tại Việt Nam; cổ vũ cho việc xây dựng môi trường học thuật, sáng tạo và thúc đẩy phát triển các nhóm nghiên cứu mạnh đủ tầm thực hiện những công trình nghiên cứu ở trình độ quốc tế”, Bộ trưởng nhấn mạnh. GS.TS Nguyễn Đức Chiến – Đại diện Hội đồng Giải thưởng phát biểu tại Lễ trao Giải thưởng Tạ Quang Bửu năm 2018 GS.TS Nguyễn Đức Chiến, Phó Chủ tịch Hội

Ngày 14/5 tại Hà Nội, Quỹ Phát triển khoa học và công nghệ Quốc gia (NAFOSTED) đã đón tiếp ngài Geert Bourgeois – Thủ hiến vùng Flanders, Vương quốc Bỉ cùng đoàn đại biểu của Quỹ nghiên cứu vùng Flanders (FWO) đang có chuyến thăm và làm việc tại Việt Nam. Tham dự buổi tiếp có GS.TS Phan Tuấn Nghĩa – Thành viên Hội đồng Quản lý Quỹ, GS.TS Nguyễn Hải Nam – thành viên Hội đồng khoa học hỗn hợp NAFOSTED – FWO năm 2017. Tại buổi tiếp, ông Đỗ Tiến Dũng – Giám đốc Cơ quan điều hành (CQĐH) Quỹ chào mừng đoàn đại biểu vùng Flanders do thủ hiến Geert Bourgerois dẫn đầu tới thăm Quỹ. Giám đốc CQĐH Quỹ cho biết hợp tác NAFOSTED và FWO được thực hiện đều đặn với mỗi đợt kêu gọi đăng kỳ và xem xét tài trợ mỗi hai năm. Kể từ năm 2009 đến nay, hai quỹ đã đồng tài trợ 33 đề tài hợp tác nghiên cứu song phương, trong đó 14 đề tài đã hoàn thành và được đánh giá kết quả đạt, đem lại nhiều kết quả khoa học chất lượng với hơn 40 bài báo khoa học được công bố trên các tạp chí quốc tế uy tín; đồng thời đào tạo cho gần 40 nghiên cứu sinh và thạc sĩ. Đại diện NAFOSTED và FWO báo cáo quá trình hợp tác giữa hai quỹ GS.TS Phan Tuấn Nghĩa – Thành viên Hội đồng Quản lý Quỹ nhận quà tặng  từ ông Geert Bourgeois – Thủ hiến vùng Flanders, Vương quốc Bỉ Tại buổi làm việc, đại diện các nhà khoa học Việt Nam và Bỉ đã đồng giới thiệu các dự án hợp tác nghiên cứu song phương. GS. Maarten Hertog – Trường Đại học KULeuven và PGS.TS Trần Thị Định – Trường Đại học Nông nghiệp Việt Nam đã giới thiệu đề tài “Nghiên cứu tính chịu nhiệt và điều khiển quá trình chín đột biến của quả ở mức độ phân tử”. Mục tiêu của đề tài là làm sáng tỏ cơ chế điều khiển quá trình chín đột biến của cà chua chịu nhiệt/nhạy cảm với nhiệt thông qua quá trình truyền và nhận tín hiệu etylen, mô hình hoá mối tương quan giữa quá trình sinh tổng hợp etylen và con đường dẫn truyền tín hiệu để sản sinh chất thụ thể trong quá trình chín đột biến của quả. Kết quả của đề tài sẽ tạo ra bước đột phá trong những nghiên cứu cơ bản về sinh tổng hợp etylen trong quá trình phát triển và chín quả của cà chua chịu nhiệt/ nhạy cảm với nhiệt, là cơ sở để cải thiện chất lượng cà chua sau thu hoạch. Những kết quả nghiên cứu này cũng sẽ được áp dụng cho các loại cây ăn quả quan trọng khác có cùng qui luật phát triển và chín đột biến. Nhóm các nhà khoa học gồm GS. An Verberckmoes – Trường Đại học Ghent,  TS. Đỗ Hữu Nghị – Viện Hóa học các hợp chất thiên nhiên, Viện Khoa học và Công nghệ Việt Nam cũng đã đồng trình bày đề tài “Nghiên cứu khai thác tiềm năng giá trị của Lignin bằng chuyển hóa enzyme, xúc tác hóa học và phân tách các hợp chất thơm từ chúng”. Các kết quả nghiên cứu sẽ giúp hiểu sâu hơn, đầy đủ hơn về cấu trúc lignin của sinh khối (rơm rạ…) cũng như các thành phần liên kết của cấu trúc polymer (ether, ester, C-C) với các đơn vị thành phần phenolic. Tính mới của đề tài là cách tiếp cận dựa trên sự tấn công của enzyme và xúc tác hóa học lên cấu trúc lignin kết hợp với công nghệ phân tách màng tiên tiến; phát triển các enzyme có hoạt tính cao và đặc hiệu để thu được các sản phẩm phản ứng cho phát triển các polymer có đặc tính mới; depolymer hóa bằng xúc tác hóa học ở điều kiện tiết kiệm năng lượng và thân thiện môi trường hơn (sử dụng dung môi “xanh”) và phát triển tối ưu hóa sử dụng các xúc tác khác nhau (sinh học và hóa học) một cách phù hợp. Các nhà khoa học Việt Nam và Bỉ trình bày các dự án hợp tác song phương Phát biểu tại sự kiện, Thủ hiến bang Flanders, ông Geert Bourgeois bày tỏ vui mừng trước kết quả hợp tác khoa học giữa NAFOSTED và FWO, cho rằng đây là minh chứng cụ thể cho mối quan hệ song phương vững bền giữa Việt Nam và Bỉ. Ông Geert Bourgeois cũng bày tỏ tin tưởng sẽ có nhiều đề tài hợp tác hiệu quả giữa nhà khoa học hai bên trong tương lai. Tác giả bài viết: NTM Quyên Nguồn tin: nafosted

Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Chu Ngọc Anh đã phê duyệt trao tặng Giải thưởng Tạ Quang Bửu năm 2018 cho ba nhà khoa học là TSKH. Trần Đình Phong, Trường Đại học Khoa học và Công nghệ Hà Nội, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam (Giải thưởng chính), PGS.TS Phạm Văn Hùng, Trường Đại học Quốc tế, Đại học Quốc gia TP HCM (Giải thưởng chính) và TS. Đỗ Quốc Tuấn, Trường Đại học Khoa học Tự nhiên, Đại học Quốc gia Hà Nội (Giải thưởng dành cho nhà khoa học trẻ). TSKH. Trần Đình Phong là tác giả chính của công trình trong lĩnh vực Vật lý: Phong D. Tran,* Thu V. Tran, Maylis Orio, Stephane Torelli, Quang Duc Truong, Keiichiro Nayuki, Yoshikazu Sasaki, Sing Yang Chiam, Ren Yi, Itaru Honma, James Barber, Vincent Artero, Coordination polymer structure and revisited hydrogen evolution catalytic mechanism for amorphous molybdenum sulfide. Nature Materials 15, 640-646, 2016. TSKH. Trần Đình Phong (Ảnh: Internet) Hiện nay trong công nghiệp, nhiên liệu hydro đang được sản xuất từ khí thiên nhiên. Thách thức hiện nay là có thể sản xuất được hydro từ nước với giá thành rẻ hơn từ khí thiên nhiên. Để đạt được mục tiêu đó, các nhà khoa học quan tâm nghiên cứu chất xúc tác molybdenum sulfide có thể chế tạo bằng nhiều phương pháp khác nhau với khối lượng lớn. Công trình này xác định được cơ chế hoạt động xúc tác của vật liệu này một cách đầy đủ và từ đó đề xuất phương pháp thiết kế một thiết bị sản xuất tách hydro từ nước bằng năng lượng mặt trời có thể đạt hiệu suất chuẩn của Cơ quan năng lượng Mỹ. Công trình được công bố trong Nature Materials là một tạp chí khoa học hàng đầu thế giới,  được SCIMAGO xếp hạng 2/1983 trong Khoa học vật liệu, 2/863 trong Hoá học và 3/4363 trong Kỹ thuật. PGS.TS Phạm Văn Hùng là tác giả chính của công trình khoa học trong lĩnh vực Sinh học Nông nghiệp: Pham Van Hung, Huynh Thi Chau, Nguyen Thi Lan Phi, In vitro digestibility and in vivo glucose response of native and physically modified rice starches varying amylose contents. Food Chemistry 191, 74-80, 2016. PGS.TS Phạm Văn Hùng (Ảnh: Internet) Công trình nghiên cứu sự thay đổi cấu trúc và chỉ số đường huyết của các loại tinh bột gạo ở Việt Nam khi tiến hành xử lý nhiệt-ẩm và ẩm-nhiệt. Bằng các phương pháp xử lý trong công trình này, nhóm nghiên cứu đã tạo ra được các loại tinh bột có chỉ số đường huyết trung bình và thấp. Đây là tiền đề cho các nghiên cứu ứng dụng trong sản xuất các sản phẩm thực phẩm chức năng ở Việt Nam để phòng chống các bệnh mãn tính của con người và đặc biệt dùng cho các bệnh nhân tiểu đường và béo phì. Công trình được công bố trong Food Chemistry là một tạp chí khoa học hàng đầu thế giới trong lĩnh vực Nông nghiệp và Sinh học,  được SCIMAGO xếp hạng 9/273 trong Công nghệ thực phẩm. TS. Đỗ Quốc Tuấn là tác giả công trình khoa học trong lĩnh vực Vật lý: T. Q. Do, Higher dimensional nonlinear massive gravity. Physical Review D 93, 104003, 2016. TS. Đỗ Quốc Tuấn (Ảnh: Internet) Lý thuyết hấp dẫn phi tuyến có khối lượng là một chủ đề nghiên cứu thời sự trong Vật lý và Thiên văn học. Để giải thích được các hiện tượng thực tế, người ta cần mở rộng lý thuyết này cho mô hình không thời gian có số chiều lớn hơn 4. Hầu hết các công trình trước đây đều tập trung nghiên cứu mô hình không thời gian bốn chiều. Các kết quả tính toán của công trình này cho thấy lý thuyết hấp dẫn phi tuyến trong mô hình không thời gian bốn chiều hoàn toàn có thể mở rộng lên không thời gian năm chiều hoặc cao hơn nữa. Công trình được công bố trong Physical Review D là một tạp chí khoa học có uy tín cao trong lĩnh vực Vật lý, được SCIMAGO xếp hạng 79/1225 trong Vật lý và Thiên văn học. Trước đó, ngày 25/4/2018, Hội đồng Giải thưởng Tạ Quang Bửu năm 2018 đã họp đánh giá 9 công trình khoa học được đề cử bởi các Hội đồng khoa học chuyên ngành trong các lĩnh vực Khoa học tự nhiên và kỹ thuật của Quỹ Phát triển khoa học và công nghệ Quốc gia (NAFOSTED) (xem danh sách đề cử cho Giải thưởng Tạ Quang Bửu năm 2018 tại đây). Theo nhận xét của Hội đồng, các công trình được đề cử có chất lượng tốt, đồng đều và được đăng tải trên các tạp chí hàng đầu của các chuyên ngành theo xếp hạng của SCIMAGO. Bên cạnh giá trị khoa học, nhiều công trình còn có tiềm năng ứng dụng cao. Kết thúc phiên họp, Hội đồng đã bầu chọn ba (03) nhà khoa học nêu trên cho Giải thưởng Tạ Quang Bửu năm 2018. Lễ trao giải dự kiến sẽ được tổ chức vào dịp kỷ niệm ngày Khoa học và Công nghệ Việt Nam (18/5/2018) tại Hà Nội. Tác giả bài viết: GS.TSKH Ngô Việt Trung & Trương Thị Thanh Huyền

Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Chu Ngọc Anh đã phê duyệt trao tặng Giải thưởng Tạ Quang Bửu năm 2018 cho ba (03) nhà khoa học được Hội đồng Giải thưởng đề xuất. 1. Giải thưởng chính được trao tặng cho 02 nhà khoa học: – TS. Trần Đình Phong, Trường Đại học Khoa học và Công nghệ Hà Nội , Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam; Là tác giả công trình khoa học trong lĩnh vực Vật lý: Phong D. Tran,* Thu V. Tran, Maylis Orio, Stephane Torelli, Quang Duc Truong, Keiichiro Nayuki, Yoshikazu Sasaki, Sing Yang Chiam, Ren Yi, Itaru Honma, James Barber, Vincent Artero, 2016. Coordination polymer structure and revisited hydrogen evolution catalytic mechanism for amorphous molybdenum sulfide. Nature Materials, 15, 640-646. – PGS. TS. Phạm Văn Hùng, Trường Đại học Quốc tế, Đại học Quốc gia TP HCM; Là tác giả công trình khoa học trong lĩnh vực Sinh học Nông nghiệp: Pham Van Hung, Huynh Thi Chau, Nguyen Thi Lan Phi, 2016. In vitro digestibility and in vivo glucose response of native and physically modified rice starches varying amylose contents. Food Chemistry 191, 74-80. 2. Giải thưởng dành cho nhà khoa học trẻ được trao cho : – TS. Đỗ Quốc Tuấn, Trường Đại học Khoa học Tự  nhiên, Đại học Quốc gia Hà Nội; Là tác giả công trình khoa học trong lĩnh vực Vật lý: T. Q. Do, 2016. Higher dimensional nonlinear massive gravity. Physical Review D 93, 104003. Trước đó, ngày 25/4/2018, Hội đồng Giải thưởng Tạ Quang Bửu năm 2018 đã họp xem xét, đánh giá, lựa chọn các nhà khoa học được các Hội đồng khoa học chuyên ngành trong lĩnh vực Khoa học tự nhiên và kỹ thuật của Quỹ Phát triển khoa học và công nghệ Quốc gia (NAFOSTED) đề xuất (xem danh sách 09 đề cử cho Giải thưởng Tạ Quang Bửu năm 2018 tại đây). Kết thúc phiên họp, Hội đồng đã chọn ba (03) nhà khoa học nêu trên, đề nghị Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ trao giải thưởng Tạ Quang Bửu năm 2018. Lễ trao giải dự kiến sẽ được tổ chức vào dịp kỷ niệm ngày Khoa học và Công nghệ Việt Nam (18/5/2018) tại Hà Nội.