Ngày 04/12/2010 tại Hà nội, Quỹ phát triển khoa học và công nghệ quốc gia đã tổ chức Lễ ra mắt các hội đồng khoa học tư vấn đánh giá, xét chọn các đề tài nghiên cứu cơ bản trong khoa học xã hội và nhân văn để tài trợ năm 2010. Đến dự buổi Lễ có các vị lãnh đạo đại diện cho các cơ quan quản lý Nhà nước, các viện nghiên cứu, trường đại học và các nhà khoa học; các cơ quan thông tấn báo chí Trung ương và Hà Nội.

Đây là lần đầu tiên nghiên cứu cơ bản trong khoa học xã hội và nhân văn được chính thức triển khai thực hiện ở nước ta. Năm 2009, Quỹ phát triển khoa học và công nghệ quốc gia bắt đầu tài trợ cho nghiên cứu cơ bản trong khoa học tự nhiên đã được thực hiện trên 10 năm dưới dạng một Chương trình khoa học và công nghệ cấp nhà nước. Việc đưa nghiên cứu cơ bản trong khoa học xã hội và nhân văn chính thức vào các hoạt động khoa học và công nghệ là một dấu mốc quan trọng đối với sự phát triển của khoa học xã hội và nhân văn ở nước ta.

Với cơ chế quản lý hoạt động tiếp cận các chuẩn mực quốc tế về chất lượng nghiên cứu và cơ chế tài chính mới, thông thoáng, minh bạch, thù lao xứng đáng hơn, Quỹ phát triển khoa học và công nghệ quốc gia đã tạo ra sự đột phá trong quản lý khoa học và công nghệ và hội nhập quốc tế, tạo động lực phát huy sáng tạo, được cộng đồng khoa học ủng hộ và đánh giá cao. Quỹ đã ban hành các tiêu chí đánh giá tiếp cận chuẩn mực quốc tế như: kết quả nghiên cứu phải được công bố ở các tạp chí quốc tế hoặc các tạp chí có uy tín trong nước; quy trình đánh giá được thực hiện nghiêm túc và khách quan; thành viên hội đồng khoa học phải là những người có kết quả nghiên cứu xuất sắc, công tâm, được cộng đồng khoa học tín nhiệm.

Sau một thời gian chuẩn bị, tháng 4/2010, Quỹ phát triển khoa học và công nghệ quốc gia lần đầu tiên công bố tài trợ nghiên cứu cơ bản trong khoa học xã hội và nhân văn. Đến tháng 8/2010 Quỹ đã nhận được 106 hồ sơ của các nhà nghiên cứu xã hội và nhân văn trong cả nước đề nghị tài trợ.

Trên cơ sở các tiêu chí đã ban hành, Quỹ đã tiến hành lựa chọn các nhà khoa học trên phạm vi cả nước để tham gia các hội đồng khoa học tư vấn cho Quỹ trong việc xét chọn hồ sơ và tư vấn về các định hướng khoa học của Quỹ. Đến nay Quỹ đã thành lập được 8 hội đồng khoa học tương ứng với 8 nhóm ngành khoa học xã hội và nhân văn bao gồm:

• Hội đồng Triết học, Tôn giáo học, Xã hội học, Chính trị học
• Hội đồng Kinh tế học
• Hội đồng Luật học
• Hội đồng Sử học, Khảo cổ học, Dân tộc học
• Hội đồng Khu vực học, Quốc tế học
• Hội đồng Tâm lý học, Giáo dục học
• Hội đồng Văn học, Ngôn Ngữ học
• Hội đồng Văn hóa học, NC Nghệ thuật, Báo chí, Truyền thông

Việc triển khai tài trợ nghiên cứu cơ bản trong khoa học xã hội và nhân văn cùng với nghiên cứu cơ bản trong khoa học tự nhiên; sự đổi mới mạnh mẽ trong cơ chế quản lý và phương thức tổ chức thực hiện nghiên cứu khoa học theo các chuẩn mực quốc tế bước đầu khẳng định vai trò tích cực của Quỹ phát triển khoa học và công nghệ quốc gia đối với sự phát triển của khoa học Việt Nam, đáp ứng yêu cầu và mong đợi của cộng đồng khoa học trong cả nước./.

• Danh sách thành viên các Hội đồng khoa học ngành, liên ngành trong Khoa học xã hội và nhân văn.